Kış Kabağı ve Isırganlı Congee
Sade ama derin, besleyici ve sıcak bir kase: Butternut kabak, ısırgan otu ve pirincin sakin buluşması.
Congee, mutfağa girdiğinde sizi özgür bırakan tariflerden biri. Ne isterseniz ekleyebilirsiniz, nasıl hissediyorsanız ona göre şekillendirebilirsiniz. Hafif ve sakin bir tabak da olabilir, bol malzemeyle zenginleştirilmiş bir öğün de.
Bizim mutfağımızda da bir karşılığı var: lapa. Pirinci bol suyla uzun uzun kaynatıyorsunuz ve gerisi kendiliğinden oluyor. Kış aylarında, özellikle de bağışıklığı destekleyen malzemelerle bir araya geldiğinde, hem bedeni hem ruhu ısıtan bir yemeğe dönüşüyor.
Bu tarifte butternut kabak ve ısırgan otu var. Kabak tatlılığı ve kremamsı yapısıyla kıvamı derinleştirirken, ısırgan otu bol mineralli, güçlü bir bitki olarak tabağa başka bir boyut katıyor. Yanında birkaç basit dokunuşla—belki biraz kızgın tereyağı, belki biraz chili oil—kendi damak zevkinize göre tamamlayabilirsiniz.
Keyifli okumalar..
x
Congee, Asya mutfağından çıkan bir pirinç lapası. İçindeki malzemelerle dilediğiniz gibi oynayabileceğiniz, her mevsime uyarlanabilir bir tarif. İster sade bırakın, isterseniz üzerine eklemeler yaparak dolu bir öğüne çevirin.
Bizim mutfağımızda da bir karşılığı var: lapa. O kadar basit ki; pirinci bolca suyla kaynatıyorsunuz, kendini bırakıp yumuşacık bir kıvama geliyor. Hafif ve kolay sindirilebilir olduğu için hem çocuklar, hem büyükler, hem de mide hassasiyeti olanlar için ideal. Aynı zamanda, spor sonrası enerjiyi yenilemek ya da detoks sürecinde tok ve hafif hissettirerek vücudu desteleyecek bir tabak.
Geleneksel Çin Tıbbı’na (TCM) göre, sıcak, kolay sindirilebilen ve nemlendirici gıdalar sindirim sistemini besler ve yatıştırır. Bu nedenle congee, Çin’in “tavuk çorbası” olarak da anılır. Hafif ve besleyici yapısıyla vücudu güçlendirir, ısıtır ve derinlemesine nem sağlar.
Congee’yi, tuzlu bir yulaf lapası gibi düşünebilirsiniz. Bu tarifte butternut kabak ve ısırgan otu kullandım. Butternut kabak, doğal tatlılığı ve yumuşacık yapısıyla yemeği hem lezzetli hem de kremamsı hale getiriyor. Isırgan otu, özellikle Ege’de neredeyse her köşede kendiliğinden yetişiyor. Bol miktarda demir ve kalsiyum gibi mineraller içeriyor ve bağışıklık güçlendirici özelliklere sahip. Kışın yemeklere eklemek hem lezzet hem de sağlık açısından önemli.
Isırganı toplarken sizi ısırmaması için eldiven kullanmanız gerekir. Çünkü taze yaprakları cildi tahriş edebilir ve elinizi ısırabilir. Ancak yaprakları yıkayıp suda beklettikten sonra genelde bu etkisini kaybeder. Yine de birkaç “ısıran” yaprak kalabilir, bu yüzden canınız tatlıysa eldivenle çalışmaya devam edin. Isırgan otu salatalarda çiğ olarak rahatça kullanılabilir.
Pirincin yerine daha lifli ve besleyici alternatifler arıyorsanız karabuğday, kinoa veya akdarı gibi tahılları tercih edebilirsiniz. Her biri yemeğe kendine özgü bir doku ve lezzet katar. Su oranları ve pişirme süreleri kullanılan tahıla göre farklılık gösterir. Doğru oranları ve kıvamı tutturmak için risotto yapar gibi, az miktarda sıvı ile başlayıp gerektikçe azar azar ekleme yapabilirsiniz.
Tabaklarken süsleme ve ekstra lezzet katmak için seçenekler sınırsız.. Bir Türk dokunuşu isterseniz, üzerine İskender kebap usulü bol köpüklü, pul biberli kızgın tereyağı gezdirebilirsiniz.
Uzakdoğu tatları için ise soya sosu, incecik dilimlenmiş taze soğan, kavrulmuş susam veya çörekotu, birkaç damla susam yağı, ince kesilmiş taze zencefil ya da zencefil turşusu, kızarmış sarımsak cips, rafadan yumurta veya chili oil (acılı yağ) ekleyebilirsiniz. Buharda pişmiş veya sote edilmiş yeşillikler veya fırında pişmiş sebzelerle çeşitlendirebilirsiniz. Her biri yemeği hem görsel olarak zenginleştirir hem de tatları çeşitlendirir. Tamamen sizin yaratıcılığınıza ve o an canınızın istediği tat ve dokulara bağlı..
Kış Kabağı ve Isırganlı Congee
4 kişilik
MALZEMELER
Congee için:
90 g (1 su bardağı) basmati ya da yasemin pirinci
8-10 su bardağı tavuk ya da sebze suyu
14 g taze zencefil, jülyen doğranmış
1 defne yaprağı
8 adet kuru shitake mantarı, doğranmış
3 diş sarımsak, ezilmiş ve kabuğu soyulmuş
2 su bardağı taze ısırgan yaprağı
Tuz ve taze çekilmiş akbiber
Balkabağı için:
200 g butternut kabak, soyulmuş ve küp küp doğranmış
½ yemek kaşığı shiro miso
1 yemek kaşığı zeytinyağı
Üzeri için:
1 yemek kaşığı küçük boy fındık, kavrulmuş
2 dal taze soğan, ince doğranmış
2 yemek kaşığı taze kişniş, ince doğranmış
1 tatlı kaşığı zeytinyağı ya da acılı yağ
YAPILIŞI
Pirinci birkaç kez iyice yıkayıp yüzeyindeki fazla nişastayı temizleyin. Suyun tamamen berraklaşması gerekiyor. Bu, yemeğin ipeksi ve pürüzsüz bir dokuya sahip olması için önemli.
Tavuk ya da sebze suyunu geniş bir tencerede kaynatın. Pirinç, kuru manlarlar ve defne yaprağını ekleyip hafifçe karıştırın ve ocağın altını kısın. Tencerenin kapağını açık bırakın.. congee pişerken fokurdar ve taşabilir. Böylece hem kıvamını kontrol edersiniz hem de arada karıştırmak kolay olur.
Pirinç iyice yumuşayıp kendini bırakacak. Hafif pelteye dönüşüp kremsi bir kıvam alana kadar ara sıra karıştırarak 30-50 dakika pişirin. Eğer çok koyulaşırsa, biraz daha sıcak su ya da stok ekleyebilirsiniz.
Pirinç pişerken balkabaklarını soyup küp küp doğrayın. Bir kasede zeytinyağı, shiro miso ve bir tutam tuz ile karıştırın. Kabakları bir tepsiye yayıp önceden ısıtılmış 200°C fırında 20-25 dakika, yumuşayana kadar pişirin.
Congee hazır olmaya yaklaştığında taze ısırgan yapraklarını ekleyin. Isırgan, sıcaklıkla zararsız hale gelir ve hızla yumuşar. Yapraklar tamamen solduğunda tuz ve biber ekleyip tadını ayarlayın.
Fındıkları bir tavaya alın. Orta ateşte, yağı çıkıp kokusu yayılana kadar kavurun. Bunu yaparken tavadan uzaklaşmayın, çünkü çabuk yanabiliyorlar. Kavrulan fındıkları soğuması için bir tabağa alıp birkaç dakika bekletin.
Congee’yi hafif sıcak fırında ısıttığınız sıcak kaselere paylaştırın. Üzerine fırınlanmış butternut kabak, kavrulmuş fındık ve kişniş serpiştirin. Son olarak biraz susam yağı ya da acılı yağ gezidirip servis edin.
Afiyet olsun!